De vaccinatiegraad is lager dan vorig jaar. Ook in andere landen wordt sinds de COVID-19-pandemie een daling gezien. Een peiling van het RIVM liet zien dat iets meer ouders van jonge kinderen in 2022 negatiever denken over vaccineren dan in 2013; de meesten zijn er nog steeds positief over. Dat staat in het Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma (RVP) Nederland 2022 van het RIVM.
Ontwikkelingen 2022
Door de coronamaatregelen kregen minder mensen een ziekte waartegen het RVP beschermt dan voor de coronapandemie. In 2022 is dat effect nog steeds te zien. Nieuw in het RVP is dat sinds 2022 ook jongens tegen HPV worden gevaccineerd en dat de leeftijd voor de HPV-vaccinatie is verlaagd van 13 naar 10 jaar. Verder is er een HPV-inhaalcampagne gestart voor degenen die deze vaccinatie eerder niet kregen aangeboden of hebben gehaald. Op advies van de Gezondheidsraad krijgt iedereen die voor de HPV-vaccinatie in aanmerking komt vanaf september 2022 nog maar 2 in plaats van 3 vaccinaties. In het voorjaar van 2022 bleek dat minder tieners een vaccinatie halen, zoals voor BMR en HPV. Bron: RIVM.
Gesprek met ouders en jongeren en goede informatievoorziening blijft noodzakelijk.
Astrid Nielen, voorzitter AJN Jeugdartsen Nederland reageert op de dalende vaccinatiegraad. ‘De dalende trend in de vaccinatiegraden in Nederland zet zich door en is zichtbaar voor alle leeftijden, van baby’s tot en met jongeren. Het rapport laat dit jaar zien dat bij de vaccinaties van baby’s tot 2 jaar geen enkele vaccinatie boven de 90% komt. Als jeugdartsen maken wij ons daar grote zorgen over. Vaccineren is voor veel ouders en jongeren niet meer zo vanzelfsprekend. We merken in de jeugdgezondheidszorg dat vragen en twijfels over vaccineren tijdens de coronapandemie zijn toegenomen. We spreken ouders die het vertrouwen in de overheid verloren zijn. In de praktijk horen we ook dat ouders en jongeren behoefte hebben aan meer keuze in wanneer en waar zij een vaccinatie kunnen halen. Het is noodzakelijk om in de jeugdgezondheidszorg te blijven investeren in open en wederkerige gesprekken met ouders en jongeren over vaccineren en in goede informatievoorziening op maat. Outreachend werken van professionals en meer flexibiliteit in dienstverlening van organisaties zijn nodig om ouders en jongeren nog beter met (het gesprek over) vaccineren te kunnen bereiken. Het is belangrijk om ervaringen vanuit de praktijk en onderzoek te blijven vertalen naar gerichte interventies om de vaccinatiegraad te verhogen, om uitbraken van infectieziekten te voorkomen.”
Astrid Nielen reageerde op de dalende vaccinatiegraad bij EenVandaaag.
Ook was ze te horen bij Dit is de dag. Ze ging in gesprek met Thijs van den Brink en Roland Pierik, hoogleraar rechtsfilosofie van de Universiteit van Maastricht. Het ging over de vraag of vaccinaties verplicht moeten worden voor de kinderopvang en lessen uit de coronatijd.
Nielen is het niet eens met een vaccinatieplicht voor toegang tot de kinderopvang. Ze is bang dat ouders in de weerstand schieten en dit juist een averechts effect heeft. Ook hier benadrukt ze het belang van het gesprek met ouders en kinderen en van informatie in begrijpelijke taal.
Zie ook kamerbrief: Vaccinatiegraadrapport 2022 en voortgang aanpak ‘Vol vertrouwen in vaccinaties