De problematiek die speelt binnen gezinnen waarbij sprake is van kindermishandeling en partnergeweld is vaak heftig en hardnekkig. Het herkennen van vijf gezinsprofielen helpt je bij het begrijpen van wat er speelt. Dit geeft richting aan de hulp die nodig is. Dit blijkt uit ‘Kwestie van lange adem’, het grootschalige onderzoek naar huiselijk geweld en kindermishandeling. Een speciale editie van Augeo Magazine bericht erover.
Het Verwey-Jonker Instituut deed uitgebreid onderzoek naar de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld bij gezinnen die gemeld waren bij Veilig Thuis. De resultaten geven een gedetailleerd beeld van deze gezinnen. Wat blijkt? De problematiek die speelt binnen deze gezinnen is veel heviger en hardnekkiger dan gedacht werd. Om gericht maatwerk te kunnen bieden aan een gezin is screening en analyse van het soort geweld en de problematiek in het gezin nodig.
Vijf profielen
Hoewel elk gezin uniek is, zijn er verschillende profielen te onderscheiden, met elk een andere problematiek die op de voorgrond staat. Deze profielen kunnen helpen bij het in kaart brengen van het geweld. Want het herkennen (of uitsluiten) van bepaalde geweldspatronen helpt bij het begrijpen van wat er speelt en uiteindelijk welke hulp nodig is.
- Gezin in de stress
In dit type gezinnen is de balans tussen draagkracht en draaglast zoek. Door een plotselinge gebeurtenis of door chronische problemen escaleren conflicten. Die stress kan komen door risicofactoren als schulden, het overlijden van een ouder of alcoholgebruik. Hoe meer risicofactoren, hoe groter de kans op geweld in de relatie en op kindermishandeling.
- Eén van de partners oefent extreme controle of dwang uit
In deze gezinnen ligt de nadruk op controle of dwang van de ene partner over de andere partner en kinderen. Het zijn meestal mannen die deze controle of dwang uitoefenen. Hier is ook vaker sprake van seksuele dwang. De vrouw durft niet weg te gaan uit angst voor haar partner, die haarzelf of haar kinderen iets kan aandoen, of omdat ze in een isolement leeft.
- De kindproblematiek staat voorop
Een kind in dit type gezinnen heeft bijvoorbeeld persoonlijke problematiek, zoals een vorm van autisme of ADHD, of chronische gezondheidsproblemen. Zijn problematische gedrag kan voortkomen uit de agressie en geweld in het gezin.
- Een ouder of beide ouders hebben langdurige zorg nodig
Zo’n ouder kampt bijvoorbeeld met psychiatrische problematiek, een chronische ziekte of een licht verstandelijke beperking. De zorg voor het kind kan niet worden gewaarborgd.
- De ouders maken een conflictscheiding door
Veel zaken gaan over de echtscheidingsfase waarin veel conflicten of agressie spelen, en veel juridische procedures worden gevoerd. Door de strijd tussen de ouders, of van de ene ouder naar de andere ouder, komt het kind ernstig in de knel.