Home > De Jeugdarts > Taken jeugdarts

Visie en rollen

In het visiedocument Samen voor een gezonde jeugd  zijn de verschillende werkzaamheden van jeugdartsen beschreven  in het type rollen die je kunt hebben als jeugdarts.  Deze zijn:

  • Medicus
  • Verbinder
  • Duider
  • Richtgever
  • Vernieuwer

De jeugdarts van de toekomst is een (profiel) arts maatschappij en gezondheid/jeugdgezondheid, die brede sociaal-medische kennis inzet voor het zo gezond mogelijk, veilig en kansrijk opgroeien van alle kinderen en jeugdigen. Dit doet de jeugdarts samen met de jeugd zelf, de ouders en partners in de maatschappij.  De arts M+G signaleert gezondheidsverschillen onder jeugdigen en gezinnen en verdiept zich in de maatschappelijke veranderingen die de gezondheidsverschillen beïnvloeden. De arts M+G maakt zich sterk om gezondheidsverschillen te verkleinen, waardoor ieder kind zoveel mogelijk dezelfde kansen krijgt op een gezond leven.

Taken jeugdarts

Met het document Taken van de jeugdarts in de JGZ 2021  geeft de AJN, de wetenschappelijke vereniging voor jeugdartsen Nederland, het werkveld van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) handvatten bij een adequate invulling van de taken voor de verschillend opgeleide jeugdartsen. In deze video (5 minuten, 2018) staat de jeugdarts centraal.

Taakherschikking  JGZ 0-4 jaar 

Bij de JGZ voor 0-4 jarigen wordt steeds vaker een werkwijze ingevoerd waarbij taakherschikking van jeugdarts naar jeugdverpleegkundige centraal staat. Klik TNO-2021-taakherschikking voor het onderzoek van TNO.

De jeugdarts kent je verhaal, helpt en ondersteunt

De jeugdarts dichtbij
Je komt de jeugdarts tegen in de jeugdgezondheid; zoals bij het consultatiebureau, bij de GGD, op school of bij het CJG, in het asielzoekerscentrum, het jeugdteam of bij de gemeente. En soms in een specifiek zorgveld: onder meer de kinder- en jeugdpsychiatrie, het revalidatiecentrum of een polikliniek voor prematuren.

Natuurlijk samen!
De jeugdarts heeft brede sociaal-geneeskundige kennis en vaardigheden, op het gebied van het opgroeiende kind. Hierdoor is de jeugdarts de aangewezen specialist om de individuele en collectieve lichamelijke en geestelijke gezondheid van de opgroeiende jeugd – in relatie tot de leefomgeving – te onderzoeken, te interpreteren en te bevorderen.
De jeugdarts werkt samen in een vorm die past en vertrouwd voelt. Een vorm die voortbouwt op wat er bij dit specifieke kind/jongere en diens omgeving al aanwezig en helpend is. De blik van de jeugdarts is hierbij overstijgend.
Voor het individuele kind legt de jeugdarts verbinding tussen de verschillende leefdomeinen; door af te stemmen met (voor)school, hulpverleners en andere betrokkenen. Voor een zo compleet mogelijk beeld en integraal plan.
Collectief gezien legt de jeugdarts verbinding tussen de wereld waarin kinderen opgroeien en de (para) medische wereld. En tussen de maatschappij en de politiek die beslissingen neemt die van invloed zijn op de toekomst waarin kinderen opgroeien.

Nu, voor later! De jeugdarts weet dat de inzet van nu, bijdraagt aan later. De jeugdarts gelooft in het belang van een positief opgroeiklimaat voor kinderen. Een omgeving die voorwaarden waarborgt voor ontwikkeling. De jeugdarts heeft als doel dat kinderen opgroeien tot volwassenen met vertrouwen in zichzelf en de omgeving. Nu, voor het leven!

Gebruik het bidbook!
Bestuur en leden van AJN Jeugdartsen Nederland hebben ook gewerkt aan een bidbook; dit beschrijft de focus van ons als jeugdarts, verenigd in de AJN. Het gaat hierbij niet om activiteiten, richtlijnen of opleiding. Het gaat om het gevoel, waar we voor staan en onze daaruit voortvloeiende kernwaarden: inspirerend, deskundig en overstijgend! Het bidbook ondersteunt ons bij het uitdragen van onze professionele kracht en het vertellen van ons verhaal in dezelfde taal. Lees, voel, beleef en deel het. Gebruik het en zegt het voort. Niet alles wat in dit bidbook staat, doen we al geheel zo, het zijn onze uitgangspunten.  AJN-bidbook-digitaal.

De rollen van de jeugdarts


1. De jeugdarts in de (digitale) spreekkamer

De jeugdarts ondersteunt kinderen, jongeren en hun ouders bij gezond opgroeien, en bij gezondheidsbedreigingen, ziekte en ontwikkelingsproblematiek. Met preventie, (vroeg)signalering, (pre)diagnostiek, begeleiding, behandeling en gerichte verwijzing is de jeugdarts verantwoordelijk voor tijdige en adequate toegang tot en gebruik van zorg en hulpverlening. Met deskundig advies ondervangt en normaliseert de jeugdarts zorgen van ouders en jongeren over veel voorkomende (kleine) kwalen en bij de ontwikkeling horende problemen. Hiermee voorkomt de jeugdarts onnodig beslag op 1e en 2e lijns medische en psychiatrische zorg. De jeugdarts in de spreekkamer stelt zich naast kinderen en ouders op.

2. De jeugdarts en de gezondheidszorg
De jeugdarts treedt als collega-arts op, als intermediair tussen de leefwereld van de jeugd(ige) en de 1e, 2e en 3e lijns gezondheidszorg.

3. De jeugdarts in de maatschappij
De jeugdarts ondersteunt de leefomgeving van het kind en zijn gezin door tijdig en adequaat te reageren op gezondheidsbedreigingen of ontwikkelingsproblemen. De jeugdarts signaleert en anticipeert op bedreigingen in de (directe) leefomgeving van kind en gezin. De jeugdarts in de maatschappij stimuleert een gezonde en veilige leer- en leefomgeving.

4. De jeugdarts en het (overheids-)beleid
De jeugdarts adviseert de samenleving (overheid, hulpverlening, beroepsveld, ouder- en patiëntenorganisaties) over ontwikkelingen in de gezondheid van de jeugd en collectieve gezondheidsvraagstukken. De jeugdarts reikt antwoorden en interventies aan. De jeugdarts signaleert lacunes in zorg voor kinderen en ouders in het algemeen en kwetsbare kinderen en ouders in het bijzonder. De jeugdarts is expert op het gebied van de volksgezondheid van de jeugd. Hij/zij draagt bij aan ‘alle kansen voor alle kinderen’ door een gezonde samenleving voor de jeugd te bevorderen. De jeugdarts adviseert over beleid dat de jeugd aangaat.

5. De jeugdarts en de wetenschap
De jeugdarts ontwikkelt kwalitatief hoogstaande en effectieve (jeugd)gezondheid met behulp van wetenschappelijk onderzoek, opleiding, beroepsontwikkeling en innovatie, in afstemming met maatschappelijke ontwikkelingen en (overheids)beleid. www.ajnjeugdartsen.nl  of mail naar secretariaat@ajnjeugdartsen.nl.

Titelvoering jeugdartsen

  • Basisarts/ANIOS: Jeugdarts
  • Jeugdarts die de profielopleiding JGZ (1e fase) volgt:  AIOS Jeugdgezondheid
  • Jeugdarts KNMG die de opleiding tot Arts Maatschappij + Gezondheid volgt (2e fase): AIOS Maatschappij + Gezondheid/Jeugdgezondheid
  • Afgestudeerde arts profielopleiding: Jeugdarts KNMG
  • Afgestudeerde arts 2e fase: Arts Maatschappij + Gezondheid/Jeugdgezondheid

Engelse term/ benaming

Jeugdarts: “Youth public health physician” / AJN Jeugdartsen Nederland: “Association of Dutch Youth health Care Physicians”